ลูกทารกมีพังผืดใต้ลิ้น ลิ้นติด พ่อแม่จะต้องดูแลอย่างไรเพื่อให้ลูกดื่มนมแม่ได้แบบเต็ม ๆ ไม่ขัดขวางพัฒนาการด้านอื่น ๆ 

พังผืดใต้ลิ้นทารก พังผืดที่ลิ้นเกิดจากอะไร ต้องตัดขลิบออกหรือไม่

อาการนี้เด็กเป็นกันเยอะนะคะ ลิ้นติด (Ankyloglossia หรือ Tongue-tie) เป็นภาวะที่การเคลื่อนไหวอย่างปกติของลิ้นที่เคยเคลื่อนโดยอิสระ ถูกจำกัดจากการที่ lingual frenulum ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่ยึดเกาะระหว่างใต้ลิ้นกับพื้นล่างของช่องปาก เกิดความผิดปกติ ซึ่ง frenulum อาจสั้นไปและยึดติดกับลิ้นแน่นไป หรืออาจเกาะออกไปตามพื้นล่างของลิ้นยาวเกินไป หากยื่นไปถึงปลายลิ้น อาจทำให้เห็นปลายลิ้นเป็นรูปตัว V หรือเป็นรูปหัวใจ ภาวะนี้มักเป็นกรรมพันธุ์และไม่สามารถป้องกันได้

ภาวะลิ้นติดมาก ๆ อาจทำให้แลบลิ้นยื่นออกมาและกระดกลิ้นไม่ได้ ทำให้เชื่อว่าอาจไปขัดขวางการเคลื่อนไหวตามปกติของลิ้นที่เป็นลูกคลื่นเวลาที่ลูกดูดนมแม่ ส่งผลให้หัวนมแม่มีการช้ำ และเกิดปัญหาการได้น้ำนมแม่อย่างพอเพียง และการเพิ่มน้ำหนักตัวของลูก

พังผืดใต้ลิ้นทารกส่งผลอย่างไร

ผลของลิ้นติดต่อทารก ปกติภาวะลิ้นติดจะค่อย ๆ หายไปเมื่อเด็กอายุ 2-3 ปี แต่ในเด็กเล็กอาจเกิดปัญหาในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เช่น ดูดนมไม่ได้ดี อมหัวนมแล้วมักหลุด น้ำหนักตัวไม่ค่อยขึ้นจากการได้น้ำนมไม่พอ แม่เจ็บหัวนมหรือหัวนมเป็นแผล แม่สร้างน้ำนมน้อยลง ๆ ซึ่งเด็กกลุ่มนี้อาจจะต้องได้รับการแก้ไขโดยการผ่าตัด ที่เรียกได้หลายอย่างเช่น frenulectomy, frenulotomy, frenectomy, หรือ frenotomy

พังผิดใต้ลิ้นทารก สังเกตอย่างไร

• เจ็บหัวนมหรือมีร่องรอยฟกช้ำหรือเป็นแผล
• หัวนมผิดรูปไปหลังจากให้นมลูกแล้ว
• มีรอยกดหรือรอยเป็นริ้ว ๆ บนหัวนมหลังลูกดูดนมแล้ว
• ลูกมักดูดไม่ได้ หรือดูดแล้วหลุด เลยทำให้ดูดได้แต่ลม
• ได้ยินเสียงคล้ายกระเดาะลิ้นจากปากลูกขณะดูดนมแม่
• น้ำหนักตัวลูกไม่ขึ้นหรือขึ้นช้า

เมื่อลูกมีอาการลิ้นติด มีพังผืดใต้ลิ้น

• ลูกแลบลิ้นได้ไม่พ้นริมฝีปากหรือเหงือกบน
• ไม่สามารถกระดกปลายลิ้นขึ้นไปสัมผัสเพดานปากได้
• ไม่สามารถเคลื่อนไหวลิ้นไปด้านข้างได้
• เมื่อแลบลิ้น ปลายลิ้นจะแบนไม่มน หรือเป็นเหลี่ยม ไม่แหลมมนอย่างทั่ว ๆ ไป
• ปลายลิ้นอาจเป็นร่องหยักเข้ามา หรือเป็นรูปหัวใจ

พังผืดใต้ลิ้นทารก รักษาอย่างไร

การรักษานั้นขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์ ควรปรึกษากุมารแพทย์ และทันตแพทย์ เพื่อรับการประเมินภาวะลิ้นติด หากเป็นในระดับที่มาก แพทย์อาจพิจารณา ให้ขลิบพังผืด เพื่อให้เด็กสามารถรับน้ำนมจากแม่ได้ตามปกติ

 
ขอบคุณข้อมูลจาก
นายแพทย์วีระพงษ์ ฉัตรานนท์