ผื่นผ้าอ้อม ผื่นแพ้ผ้าอ้อมทารก ปัญหาผิวลูกเล็ก ผื่นแดงผื่นคันที่ส่งผลใหญ่ถึงพัฒนาการเด็ก

ผื่นผ้าอ้อม มักเกิดจากผิวลูกระคายเคืองสิ่งสกปรกที่หมักหมมในผ้าอ้อม หากปล่อยไว้ไม่รักษา อาจอักเสบลุกลาม เป็นแผลใหญ่ ติดเชื้อ ซึ่งส่งผลต่อทั้งพัฒนาการและสุขภาพได้

ผื่นผ้าอ้อม ปัญหาผิวลูกเล็ก ผื่นแดงผื่นคันที่อาจส่งผลใหญ่ถึงพัฒนาการเด็ก

ผื่นผ้าอ้อมคืออะไร

ผื่นผ้าอ้อม ผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis หรือ Nappy rash) คือ อาการระคายเคืองจากความอับชิ้น หรือ ติดเชื้อที่ผิวของเด็กในวัยที่ยังใส่ผ้าอ้อม ทำให้เกิดเป็นผื่นแดง ผื่นคัน หรือ อักเสบขึ้นได้ ผื่นผ้าอ้อมมักพบได้ตั้งแต่เด็กอายุ 3 - 12 เดือน หรือในบางคนอาจพบไปจนถึงอายุ 18 เดือน ซึ่งเป็นช่วงที่เด็กใส่ผ้าอ้อมตลอดเวลา เริ่มพลิกตัว คลาน นั่ง ทำให้ช่วงก้น ขาหนีบ อวัยวะเพศ ต้นขา สะโพก สัมผัสกับผ้าอ้อมที่อับชื้นมากกว่าปกติ เด็กบางคนที่ผิวบอบบางมาก ไวต่อการระคายเคืองอาจเกิดผื่นผ้าอ้อมลุกลามไปยังบริเวณอื่นได้ด้วย เช่น แผ่นหลัง ขา เป็นต้น

สาเหตุผื่นผ้าอ้อม

ผิวลูกเสียดสีกับผ้าอ้อมที่อับชื้นเป็นเวลานาน
ผิวลูกระคายเคืองปัสสาวะ อุจจาระในผ้าอ้อม
ในบางกรณี แม้คุณแม่จะเปลี่ยนผ้าอ้อมและทำความผิวอย่างดี แต่ผิวลูกอาจระคายเคืองหรือแพ้สิ่งที่สัมผัสผิว เช่น ผ้าอ้อม ครีมอาบน้ำ โลชั่นที่มีส่วนผสมทำให้ระคายเคืองผิว เป็นต้น

อาการผื่นผ้าอ้อม ผื่นแพ้ผ้าอ้อม

ผื่นผ้าอ้อมระยะเริ่มต้น จะเป็นผื่นหรือปื้นแดง ผิวที่เป็นผื่นแดงจะนูนเล็กน้อย มักพบบริเวณแก้มก้น อวัยวะเพศ ขาหนีบ ด้านในต้นขา ท้องน้อย
ผื่นผ้าอ้อมระยะแพ้ ระคายเคืองมาก ผิวที่เป็นผื่นจะเริ่มแดงจัด เป็นตุ่มแดง ตุ่มน้ำใส ๆ มีรอยถลอก ซึ่งคุณแม่จะสังเกตได้ชัดมาก รวมถึงลูกจะงอแงเพราะรู้สึกเจ็บ ไม่สบายผิวเมื่อขยับตัว
ผื่นผ้าอ้อมระยะติดเชื้อ อักเสบ ผิวที่เป็นผื่นแดงจะกลายเป็นแผลอย่างชัดเจน บางรายแผลจะเป็นร่องลึก เห็นแนวผิวแตก มีน้ำใส ๆ หรือ มีเลือดออก ซึ่งเสี่ยงต่อการติดเชื้อแทรกซ้อนประเภทเชื้อราและเชื้อแบคทีเรียได้ง่ายมาก

วิธีป้องกันผื่นผ้าอ้อม

เมื่อลูกอุจจาระ ควรทำความสะอาดผิวและเปลี่ยนผ้าอ้อมทันที
ควรเปลี่ยนผ้าอ้อมลูกทุก ๆ 3-4 ชั่วโมง โดยไม่จำเป็นต้องรอให้ผ้าอ้อมเต็ม เพราะในบางช่วงที่อากาศร้อน ลูกอาจมีเหงื่อออกมากในบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อม บวกกับความอับชื้นจากปัสสาวะ อาจเร่งให้ระคายเคืองได้มากขึ้น
ทำความสะอาดและดูแลผิวด้วยผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนสำหรับเด็กโดยเฉพาะ เช่น ครีมอาบน้ำ สบู่เหลวอาบน้ำเด็ก โลชั่นเด็ก เป็นต้น
อาจใช้ผลิตภัณฑ์ปกป้องผิวจากความชื้น เช่น ครีมป้องกันผื่นผ้าอ้อม ออยล์เมนต์ เป็นต้น ทาเคลือบผิวหลังทำความสะอาดผิวแล้ว
เลือกผ้าอ้อมเด็ก ผ้าอ้อมสำเร็จรูปที่ผลิตจากวัสดุที่นุ่ม ไม่ระคายเคืองผิว ระบายอากาศได้ดี และคุณแม่ต้องไม่เลือกผ้าอ้อมไซซ์เล็กมากไป เพราะอาจรัดทำให้ระคายเคือง
ในบางช่วงระหว่างวัน ควรปล่อยให้ผิวลูกได้หายใจ คือไม่ใส่ผ้าอ้อมสัก 10-15 นาที ก่อนใส่ผ้าอ้อม

วิธีรักษาผื่นผ้าอ้อม

หากลูกเป็นผื่นผ้าอ้อมแล้ว จะไม่สบายดี บางคนจะร้องเพราะรู้สึกแสบตอนอาบน้ำหรือทาโลชั่น บางคนอาจร้องงอแงตอนขยับตัวเพราะผิวเป็นผื่นอักเสบเสียดสีกับผ้าอ้อม ดังนั้นคุณแม่ควรรีบรักษาผื่นผ้าอ้อมค่ะ

เลือกใช้สบู่อาบน้ำเด็กสูตรอ่อนโยน ไม่ระคายเคือง
ซับผิวให้แห้ง... เน้นว่าซับผิวค่ะ เพราะการเช็ดแบบถูไปมาอาจยิ่งทำให้ผิวถลอก ติดเชื้อง่ายขึ้นไปอีก
ทาผิวด้วยครีมรักษาผื่นผ้าอ้อม ผลิตภัณฑ์เคลือบผิวหนัง ( Barrier ointment ) ที่มีส่วนประกอบของ zinc oxide, titanium oxide, lanolin, dexpanthenol, petroleum jelly และไม่ควรมีสารกันบูด น้ำหอม หรือ antiseptic ใด ๆ
กรณีที่ลูกผื่นดูแดงอักเสบมาก *ต้องพบแพทย์* เพราะคุณหมออาจพิจารณายาทาต้านการอักเสบชนิดอ่อน ( low-potency topical steroid ) ทาวันละ 2 เวลา เช้า เย็น ถ้ารักษาแล้วไม่ดีขึ้นภายใน 3 วัน ควรต้องระวังการเกิดติดเชื้อแทรกซ้อนทั้ง แบคทีเรีย หรือ เชื้อรา ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อปรึกษาและรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไปค่ะ

ความเข้าที่ถูก-ผิด เกี่ยวกับผื่นผ้าอ้อม

ใช้ผ้าอ้อมผ้าแบบซักได้ ลูกจะไม่เป็นผื่นผ้าอ้อม - ไม่จริงค่ะ เด็กมีโอกาสเป็นผื่นผ้าอ้อมได้ ไม่ว่าจะใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูป หรือ ผ้าอ้อมผ้า เพราะหากผิวยังอับชื้น เสียดสีสิ่งสกปรกตลอดเวลา ก็ยังเป็นผื่นผ้าอ้อมได้
เลือกใช้ผ้าอ้อมที่ตรงเพศลูก ป้องกันผื่นผ้าอ้อม - ไม่จริงค่ะ ผ้าอ้อมสำหรับลูกชายและลูกสาว ออกแบบให้มีการซึมซับในจุดที่ต่างกันตามสรีระและตำแหน่งการปัสสาวะ ไม่ได้เกี่ยวกับการป้องกันผื่นผ้าอ้อม
ผ้าอ้อมหมดอายุอาจเสี่ยงทำให้เป็นผื่นผ้าอ้อม - มีส่วนค่ะ โดยปกติผ้าอ้อมเด็กมีอายุ 3 ปีนับตั้งแต่วันผลิต ผ้าอ้อมที่หมดอายุอาจทำให้ขอบกางเกงเสื่อม ไม่กระชับ ซึมซับและระบายอากาศไม่ดี อาจทำให้เกิดผื่นผ้าอ้อมได้
ผื่นผ้าอ้อมสามารถหายได้เลย - ไม่จริงค่ะ ผื่นผ้าอ้อมเป็นปัญหาผิวที่คุณแม่ต้องดูแลและรักษาอย่างถูกต้อง หากปล่อยไว้แล้วรอให้หายเอง อาจจะยิ่งทำให้ผิวแพ้ยาวนานขึ้น อักเสบรุนแรงมากขึ้น
ผื่นผ้าอ้อมส่งผลต่อพัฒนาการ - ถูกต้องค่ะ เพราะถ้าลูกเป็นผื่นผ้าอ้อม ผื่นแดง ผื่นคัน เขาจะไม่สบาย หงุดหงิด งอแง หากผิวอักเสบมากเวลาขยับตัว เขาจะยิ่งขยับตัวน้อยลง ไม่อยากเล่น ซึ่งทั้งหมดนี้จะค่อย ๆ ส่งผลต่อทั้งพัฒนาการทางร่างกาย และจิตใจ