เดี๋ยว นี้เห็นพ่อแม่สนใจพาลูกไปศูนย์ฝึกพัฒนาการหรือที่ เรียกกันติดปากว่า Playgroup กัน ตกลงว่านี่เป็นแค่เทรนด์ หรือจำเป็นจริงๆ กันแน่เนี่ยPlaygroup มีต้นกำเนิดมาจาก Sunday School ที่พ่อแม่ (ฝรั่ง) จะมารวมตัวกันในวันอาทิตย์ให้ลูกทำกิจกรรมร่วมกัน อาทิ ปั้นแป้ง ตัดกระดาษ เล่นกลางแจ้งหรือเล่านิทาน ฯลฯ
โดยมีผู้ดูแลเด็กๆ ให้ส่วนพ่อแม่ก็ทำพิธีทางศาสนากันไป
แล้ว Playgroup จะช่วยส่งเสริมพัฒนาการแบบไหน อย่างไร?
Development : กิจกรรม มักจะเน้นการเล่นและการใช้สื่อเสียงเพลงเป็นสำคัญค่ะ บางทีก็ใช้คำว่า Play & Music เพราะเด็กๆ วัยนี้ชอบเล่นของเล่นที่เป็นปลายเปิด เล่นได้อิสระหรือทำกิจกรรมที่ดูเป็นรูปธรรมไม่ซับซ้อนสักครู่หนึ่ง เช่น เป่าฟองสบู่ ปีนภูเขา ฯลฯ
Language : ภาษาอังกฤษที่ลูกได้ เรียนรู้จากบทเพลงที่ Playgroup แล้วนำมาร้องเล่นที่บ้าน นั่นไม่ใช่พื้นฐานของภาษาอังกฤษที่แท้จริงนะคะ การที่ลูกร้องเพลงภาษาอังกฤษได้ดี ไม่ได้หมายความว่าลูกจะพูดภาษาอังกฤษได้ แต่ลูกท่องจำท่วงทำนองที่สนุกสนานได้
Social : เด็กอายุ 1-3 ปีจะยึดตัวเองเป็นศูนย์กลางค่ะ ดังนั้นจึงไม่สามารถบังคับให้เขาแบ่งปันหรือเล่นกับเพื่อนได้ แต่ก็จะได้เรียนรู้ถึงกติการ่วมกัน เรียกว่าให้ลูกซึมซับสังคมของเด็กคนอื่นๆ รู้ว่าคนอื่นเขาทำอะไรบ้างเท่านั้นเองค่ะ
Parents Concern
playgroup@home
บทบาท ของพ่อแม่ในเมืองไทยกับพ่อแม่เมืองนอกจะต่างกัน อย่างเช่น Playgroup ที่ประเทศนิวซีแลนด์ ระบุไว้ว่าคนที่นั่งข้างหลังลูกจะต้องเป็นพ่อหรือแม่เท่านั้น แต่สำหรับในเมืองไทย พ่อแม่มักจะอยู่ด้านนอกและให้พี่เลี้ยงเป็นคนนั่งข้างหลังลูกแทน หรือไม่ก็ปล่อยให้ลูกอยู่ Playgroup กับพี่เลี้ยงเพียงลำพัง
อยาก ให้พ่อแม่คนไทยเข้าใจไว้ว่าตนเองก็มีศักยภาพและพัฒนาลูก ได้เช่นเดียวกัน ถ้าสะดวกและเข้าใจหลักการที่ถูกต้อง เพียงแต่ปฏิบัติดังนี้ค่ะ...!!
1. หาข้อมูลเรื่องเล่นสนุกๆ นำกิจกรรมตามพัฒนาการของลูก เช่น เล่นปั้นแป้ง ละเลงสี เต้นตามเสียงเพลง ฯลฯ โดยเฉพาะการได้เล่นกับพ่อและแม่เป็นเรื่องที่สนุกที่สุดของเด็กวัยนี้เลย
2. นัดเพื่อนๆ ที่มีลูกวัยเดียวกันหรือคละวัยก็ได้ รวมตัวไปเที่ยวทะเลกัน หรือไปเยี่ยมบ้านคนใดคนหนึ่ง ถือเป็นการฝึกเข้าสังคมได้อย่างดีทีเดียว
3. ตอนเย็นเดินเล่นที่สวนสาธารณะ สนามเด็กเล่น หรือในซอยบ้านก็ได้นะคะ ให้ลูกรู้และเข้าใจว่าสังคมนอกบ้านนั้นเป็นอย่างไร
4. ต้องมีวิธีควบคุมสถานการณ์ได้ ถ้าจะทำบ้านให้เป็น Playgroup ควรมีของเล่นหลายๆ ชิ้น ต่างคนต่างเล่นกันได้ ถ้าเด็กๆ เริ่มมีทีท่าว่าแย่งของกัน ให้จับแยกทันที แล้วก็บอกเขาว่ามีของเล่นคนละชิ้นแล้ว ให้เล่นของตัวเอง อย่าไปดึงของเพื่อนมานะ เด็กๆ ก็จะเข้าใจกติกาค่ะ
เมื่อจะพาลูกไป...Playgroup
- สังเกต playgroup ที่พาลูกไปใช้บริการว่ามีวิธีเล่นกับเด็ก การร้องเพลง รวมถึงจำนวนของเล่นว่าต้องมีมากพอสมควร เพื่อไม่ให้เด็กแย่งกัน
- ดูเรื่องความสะอาด ความปลอดภัย อย่างเช่น คนนำกิจกรรมมีความรู้เรื่องการปฐมพยาบาลเด็กหรือไม่ ลองถามดูก็ได้ว่าถ้าเด็กสำลักจะทำอย่างไร
- สถานที่ต้องมีทางเข้าออกสะดวก ไม่ว่าจะเป็นทางหนีไฟหรือประตูระหว่างห้อง เพราะเด็กช่วยเหลือตัวเองไม่ได้
- ต้องมีการให้ความรู้พ่อแม่ในเรื่องการทำกิจกรรมกับเด็กหรือเรื่องพัฒนาการเด็กด้วย
- ราคาต้องเหมาะสม ดูจากจำนวนครั้ง วิธีการที่คนนำกิจกรรมเล่นกับลูก ว่ามีความสนุกแค่ไหน อุปกรณ์มีพอประมาณ ให้สมน้ำสมเนื้อกันนะคะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก ดร.วรนาท รักสกุลไทย
ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็ก ผู้อำนวยการแผนกอนุบาลโรงเรียนเกษมพิทยา
คอลัมน์ : โตแล้วจ้า 1-3 ปี
ฉบับ : เดือนกุมภาพันธ์ 2549/B5-123
เรื่อง : อักษรสิน