ก่อนอื่นควรรู้ว่ามีคนไทยมากมายอยู่ในสภาพเช่นนี้ เกือบทั้งหมดคือชนชั้นกลาง ชนชั้นกลางระดับล่าง และชนชั้นล่าง ซึ่งไม่มีเวลาเลี้ยงลูกจริงๆ ต้องออกบ้านไปทำงานแต่เช้ามืดกลับบ้านมืดค่ำ หรือต้องย้ายออกจากภูมิลำเนาไปทำงานที่จังหวัดอื่นแล้วกลับมาหาลูกได้เพียงสัปดาห์ละหรือเดือนละ 1 ครั้ง
 

รัฐที่ดีมีประโยชน์ตรงช่วยให้บ้านเมืองมีเศรษฐกิจที่ดีกว่า ประชาชนไม่ต้องปากกัดตีนถีบหาเลี้ยงตัวเองมากจนทำลายความสุขส่วนตน รัฐที่ดีจะช่วยจัดโครงสร้างสังคมให้แม่หรือพ่อ รวมทั้งแม่และพ่อสามารถบริหารเวลาเลี้ยงลูกได้โดยไม่กระทบรายได้และรายจ่ายของครอบครัวมากจนเกินไป พูดง่ายๆ ว่ารายได้ไม่ลด ค่าหนังสือนิทานก่อนนอนยังราคาไม่แพงอีกด้วย
 

อย่างไรก็ตาม ขวบปีแรกสำคัญที่สุด และสามขวบปีแรกยังคงสำคัญในการสร้างแม่ที่มีอยู่จริง สายสัมพันธ์ที่แข็งแรง และตัวตนของลูกที่แข็งแกร่งเพื่อมีชีวิตยืนยาวต่อไปอีก 70-80 ปีข้างหน้า และเวลาเป็นเรื่องที่เงินซื้อหาไม่ได้
 

ด้วยประสบการณ์ทำงานตลอดชีวิตที่รับราชการ ได้ดูผู้ป่วยจำนวนมาก เห็นตอนจบของการเลี้ยงลูกแต่ละแบบทั้งที่เลี้ยงจนได้ผู้ป่วยมาหาเรา หรือลูกหลานของคนโรงพยาบาลรอบตัว ผมมีข้อสรุปส่วนตัวว่าเงินที่พวกเราหามาได้ตอนลูกเล็ก คือขวบปีแรก สามปีแรก เจ็ดปีแรก จะเก็บอยู่หรือไม่อยู่ขึ้นกับปริมาณเวลาที่เราให้แก่ลูกในวัยเด็ก
 

และซ้ำอีกครั้งหนึ่งว่าปริมาณเวลาสำคัญกว่าคุณภาพ ท่านที่คิดว่าเวลาน้อยๆ ก็เพียงพอขอให้มีคุณภาพคือใช้ได้นั้นเป็นความจริงแต่ต้องพิสูจน์ว่าทำได้จริงหรือไม่ด้วย ในทางตรงข้ามเวลาที่มากทำให้พวกเราซึ่งเป็นพ่อแม่ธรรมดามิใช่นักวิชาการทำหน้าที่พ่อแม่ได้ง่ายกว่ากันมาก


พวกเราทุกคนมี 24 ชั่วโมงเท่ากันจึงมีเวลาเท่ากันในการรักษาสมดุลระหว่างเงินที่ได้มาและเวลาที่ให้ลูก ถ้าพวกเรารักษาสมดุลนี้ดีเงินที่หามาได้จะเป็นเงินเก็บ มีเหลือไปเที่ยวกันสองตายายอย่างมีความสุขในบั้นปลายเมื่อลูกๆ เติบใหญ่แล้วเรียบร้อย ไม่ก่อเรื่องยุ่งยาก ไม่กวนประสาทเราและไม่มาขอเงิน


ในทางตรงข้ามหากเรารักษาสมดุลได้ไม่ดี เงินที่หามาวันนี้จะหมดไปกับการจ่ายเพื่อแก้ปัญหาที่เขาก่อ จ่ายค่ายาจิตเวชซึ่งมีราคาแพงขึ้นทุกขณะไม่นับว่าต้องกินยาตลอดชีวิต  หรือจ่ายค่าประกันตัว ค่าทนาย ค่าสู้คดี ไปจนถึงจ่ายค่าเลี้ยงดูตลอดชีวิตเพราะเขาเรียนจบแล้วไม่ทำงานทำการเอาแต่นอนเนื่องจากสมองส่วนหน้าที่รับผิดชอบ EF ไม่มีอะไรเหลือ


เรื่องอะไรๆ ก็ทำไม่ได้นั้น มีเรื่องหนึ่งที่พวกเราควรทบทวนตัวเอง “อะไรที่เราเห็นว่าสำคัญมากพอ เราจะไขว่คว้าหามาจนได้” คิดว่าประโยคนี้จริงมากน้อยเพียงใด ถ้าคิดว่าเวลาเป็นเรื่องสำคัญ เราจะหามาจนได้



นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์
จิตแพทย์และนักเขียน ขวัญใจพ่อแม่ชาวโซเชียล