คุณพ่อคุณแม่ที่วางแผนมีลูกหรือกำลังตั้งครรภ์อยู่ คงเคยได้อ่านข้อมูลที่ว่า “ลูกน้อยจะสมองดีได้ เริ่มที่อาหารบำรุงครรภ์” มาก่อนใช่ไหมคะ และนั่นดูจะไม่เกินจริงเลย เพราะคุณแม่รับประทานอะไร ลูกน้อยก็จะได้รับด้วยเหมือนกัน คุณแม่หลายคนที่กำลังมีน้องอยู่ในท้องก็อาจจะเริ่มกังวล ว่าได้บำรุงครรภ์ในช่วงสำคัญทันหรือไม่ ลูกเราจะออกมาร่างกายแข็งแรง มีพัฒนาการทางสมองที่สมวัยหรือไม่ ดังนั้นหากคุณพ่อคุณแม่สามารถเตรียมความพร้อมให้ลูกน้อยได้เร็วมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งดีต่อลูกมากเท่านั้นค่ะ
ปัจจุบันมีงานศึกษามากมาย พบว่าสิ่งที่คุณแม่ทำหรือคุณแม่รับประทานล้วนมีผลต่อลูกในครรภ์ และจากการศึกษาเรื่องพัฒนาการของทารกในครรภ์พบว่า การพัฒนาระบบประสาทของทารกในครรภ์ เริ่มจากสร้างหลอดประสาทสมอง ซึ่งจะพัฒนาต่อไปเป็นสมองและไขสันหลังนั้น เป็นระบบแรกของพัฒนาการของทารก ซึ่งเริ่มสร้างตั้งแต่วันที่ 28 ของการตั้งครรภ์ เซลล์สมองจะมีการแบ่งตัวและเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ ดังนั้นตั้งแต่วันที่ 28 ของการตั้งครรภ์จะเป็นช่วงเวลาเดียวที่สมองของลูกน้อยในครรภ์จะแตกตัว เชื่อมต่อและพัฒนาได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
คุณพ่อคุณแม่หลายท่าน อาจจะไม่เคยรู้ถึงความสำคัญของช่วงเวลานี้ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่คุณแม่ส่วนใหญ่ยังไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่ากำลังตั้งครรภ์ เลยทำให้พลาดโอกาสสำคัญในการเตรียมความพร้อมให้กับลูกในครรภ์
สารอาหารที่ช่วยบำรุงระบบประสาทและสมองของทารกในครรภ์ นอกจาก โฟเลท (Folate หรือ Folic acid ) ที่หมอแนะนำสำหรับคุณแม่ที่เตรียมตัวตั้งครรภ์แล้วนั้น ยังมีสารอาหารกลุ่มไขมันไม่อิ่มตัว ซึ่งร่างกายคนเราไม่สามารถสร้างขึ้นมาได้ จำเป็นต้องได้รับจากการรับประทานอาหารเข้าไปเท่านั้น นั่นคือ DHA (Docosahexaenoic acid) ซึ่งมีความสำคัญต่อพัฒนาการของสมอง และยังเป็นส่วนประกอบสำคัญของสมองชั้นนอก ซึ่งเกี่ยวข้องกับระบบประสาทการเรียนรู้ (cognitive thinking) และ การมองเห็น ( visual development) รวมถึง GA (Gangliosides) เป็นกรดไขมันสำคัญอีกตัว มีหน้าที่เชื่อมต่อเซลล์สมองเข้าด้วยกันเพื่อทำหน้าที่รับส่งข้อมูล กรดไขมันทั้ง 2 ชนิดนี้ มีความสำคัญต่อพัฒนาการของสมองทารกในครรภ์ในระยะเริ่มต้นตั้งแต่ 28วันแรก ของการตั้งครรภ์เลย
ถึงแม้ว่าสารอาหารเหล่านี้ พบได้จากการรับประทานอาหารบางชนิด เช่น กลุ่มปลาทะเล แต่ก็มักจะพบการปนเปื้อนสารอันตรายต่าง ๆ เช่น สารปรอทได้ ดังนั้นการรับประทานอาหารกลุ่มนี้มากเกินไปก็อาจมีผลเสียได้เช่นกัน บางครั้งเราจึงจำเป็นต้องทานผลิตภัณฑ์อาหาร หรือนมสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์โดยเฉพาะนอกเหนือจากอาหารที่เรารับประทาน รวมถึงสารอาหารอื่น ๆ จำเป็นสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ เช่น แคลเซียม เหล็ก โคลีน ไอโอดีน สังกะสี และวิตามินรวม เป็นต้น
ดังนั้นหมออยากแนะนำให้คุณแม่ที่เริ่มตั้งครรภ์ หรือคุณผู้หญิงที่กำลังวางแผนตั้งครรภ์ ให้เตรียมตัวให้พร้อมด้วยการรับประทานอาหาร หรือดื่มนมที่มีสารอาหารสำหรับหญิงตั้งครรภ์ครบถ้วน เพื่อให้พัฒนาการสมองและร่างกายของลูกน้อยเติบโตได้อย่างเต็มศักยภาพค่ะ
พญ. วรประภา ลาภิกานนท์
ผู้เชี่ยวชาญด้านสูตินรีเวช
(พื้นที่เพื่อการโฆษณาและประชาสัมพันธ์)