* ลูกข่างปัด...เอามือประกบกันให้ก้านยาวๆ อยู่กลางมือ แล้วปั่นให้ทิ้งตัวลงหมุนติ้วๆอยู่ที่ พื้น สนุกนัก
* ลูกข่างสตางค์...สมัยก่อน ตรงที่เป็นก้อนไม้กลมๆ เขาใช้สตางค์แดงที่มีรูตรงกลางเอา มาซ้อนๆกันเป็นศูนย์ถ่วง พันเชือกตรงก้านด้านบน พอได้ที่ มือหนึ่งจับปุ่มด้านบนสุดไว้ อีกมือดึงปลายเชือกให้สุดเพื่อปั่นลูกข่าง แล้วปล่อยมือให้ลูกข่างลงไปหมุนติ้วกับพื้น
* ลูกข่างไม้ก้อน...วิธีเล่นเหมือนลูกข่างยุคใหม่ที่มีจุดหมุนเป็นตะปูตัวหนา ก้อนใหญ่ขนาดนี้แต่หมุนดีอย่าบอกใครเชียว
* ลูกข่างโว้...ตั้งชื่อตามเสียงที่เกิดขึ้นขณะหมุน จึงเป็นลูกข่างพิเศษที่ชนะใจทั้งเด็กและผู้ใหญ่ แต่ถ้าเล่นไม่ถูกวิธี พานไม่มีเสียงไปเลยนะเอ้า!
-นกหวีด
เล็กพริกขี้หนูอย่างนี้ แต่เป่าเลียนเสียงนกร้องได้นับสิบเสียง
-จานบิน
ใครๆก็ว่าหน้าตาเหมือนค็อปเตอร์ไม้ไผ่ของโดเรมอน แต่อันนี้ละ ไม้ไผ่ของแท้ เชียวนะ เอาสองมือปั่นให้หมุนติ้วบินไกลไปในอากาศ ว่ากันว่า เซียนนักปั่นตัวน้อยสามารถ ปั่นให้ไปข้างหน้า มาข้างหลัง หรือบินขึ้นข้างบนก็ยังได้
-กำหมุน,กังหันหมุน,ตะแหลวชัก
รูปร่างหน้าตาคล้ายจานบิน แต่มีกระบอกใส่พร้อมเชือกผูกให้ชักเข้าชักออก ใบพัดก็จะหมุน ไปหมุนมาน่าสนุก เด็กๆ ก็จะได้เรียนรู้การดึงและการผ่อนกำลังเพื่อให้เชือกหมุนกลับ เหมาะกับคนที่ชอบจานบิน แต่ขี้เกียจวิ่งตามไปเก็บนะจ๊ะ
-โคมหมุน
วิวัฒนาการจากกำหมุน ผู้เฒ่าตั้งใจประดิดประดอยส่วนหัวให้มีรูปร่างเหมือนดอกไม้หรือโคมไฟ จะได้ถูกใจคุณหนูผู้หญิง (หนูน้อยชาวปักษ์ใต้หัวใสบอกว่าดูเหมือนมัสยิดหมุนเลย!)
-กังหัน
เจอลมเมื่อไหร่ หมุนติ้วสะใจ สัญลักษณ์ของเด็กๆกลุ่ม "แก๊งรถถีบ" แห่งบ้านป่าแดด
- เต่าน้อย
สัตว์เลี้ยงเพื่อนใจ (ในจินตนาการ) ให้คุณหนูวัยต่ำกว่า 3 ขวบจูงไปด้วยได้ทุกที่
-อมรเทพ
จำได้ไหมว่าชื่อใคร? เด็กๆ บ้านป่าแดดเขาตั้งให้ ส่วนชื่ออย่างเป็นทางการที่ผู้เฒ่าตั้งให้คือ "ออกกำลังกาย" จ้ะ
-บอกโย่ง
ทั้งเด็กทั้งผู้ใหญ่เอาไว้ขว้างแข่งขัน ว่าใครไกลกว่าและเสียงดังกว่ากัน มักเล่นฤดูหนาว หลังเกี่ยวข้าวและน้ำแห้ง ถ้าให้ดี ต้องผูกผ้าแดงไว้ที่หาง ขว้างไปไกลๆ ก็ตามเก็บได้ไม่ กลัวหาย
**หมายเหตุเก็บมาฝาก (ล้อมกรอบ)
ของเล่นทุกชิ้นใน "เก็บมาฝาก" ฉบับนี้ เป็นส่วนหนึ่งของงานสร้างสรรค์จากฝีมือและประสบการณ์อันยาวนานของพ่ออุ๊ยแม่ อุ๊ยกว่า 80 ชีวิต ในนามของ "กลุ่มคนเฒ่า คนแก่" แห่งบ้านป่าแดด จังหวัดเชียงราย นอกจากความหมายในเชิงของเล่นแล้ว ผลงาน (ทำมือ) แต่ละชิ้นยังเป็นตัวแทนของ...ประสบการณ์ชีวิตอันหลากหลาย...การเติมเต็ม ช่วงปลายของชีวิตมิให้ว่างเปล่า...การถักทอสายใยแห่งความรักจากรุ่นปู่ย่าตา ยายสู่ลูกหลาน...การสานต่อภูมิปัญญาโบราณมิให้สาปสูญ และการเกื้อกูลให้ชุมชนอบอุ่น ไม่ล่มสลายไปกับการพัฒนาอันผิดลู่ผิดทาง
ของเล่นจำนวนหนึ่งจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์เด็กสัญจร ณ สวนเกียกกาย ระหว่างนี้จนถึงสิ้นเดือนกันยายน 2543 รอให้คุณพ่อคุณแม่พาลูกๆ มาชม มาลองเล่นด้วยค่ะ
และหากคุณพ่อคุณแม่ท่านใดสนใจสนับสนุนการทำงานของ "กลุ่มคนเฒ่าคนแก่" สามารถบริจาคผ่านบัญชีกลุ่มคนเฒ่าคนแก่ ธนาคารกรุงไทย สาขาห้าแยกพ่อขุนเม็งราย บัญชีออมทรัพย์ เลขที่ 539-1-17436-8 หรือติดต่อขอข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณวีระพงษ์ กังวานนวกุล กลุ่มคนเฒ่าคนแก่ 268 หมู่ 3 ต.ป่าแดด อ.แม่สรวย จ.เชียงราย 57180 โทร.(053)708-070 หรือที่คุณวีรวรรณ กังวานนวกุล สำนักงานกรุงเทพฯ โทร.892-2992 ค่ะ