ตอบคำถามลูกอย่างไร เมื่อลูกขอซื้อของเล่นบ่อยๆ

ลูกชอบถามอยู่เรื่อยๆ ว่าทำไมซื้อของเล่นไม่ได้ ทำไมซื้อทุกวันไม่ได้ ทำไมแม่ไม่ซื้อให้อีก ทำไมเราไม่รวย เมื่อไรเราจะรวย ของเล่นเต็มบ้านแล้วนะคะ

ก่อนอื่นขอให้รู้ว่าลูกฉลาด รู้จักซักถาม เขาถามเพียงเพื่อถามและต้องการให้เราตอบ เราตอบด้วยความเอ็นดูและสนุกสนาน อย่าจริงจังกับการพยายามเค้นหาคำตอบมากจนเกินไป

เด็กต้องการแค่แม่พิมพ์ของคำถามและคำตอบ คือต้นแบบของ “เหตุ” และ “ผล” เท่านั้นส่วนคำตอบจะถูกหรือไม่ถูกมิใช่เรื่องสำคัญ แม่และพ่อสนุกกับการตอบคือใช้ได้

“ของเล่นนี้ไม่จำเป็น” สั้นๆได้ แล้วเดินต่อไป

 “วันนี้ แม่ยังไม่ให้ซื้อ” สั้นๆพอ แล้วเดินต่อไป

สำคัญที่ท่าทีเราที่สงบ ไม่ตัดรำคาญ เขาถามเราตอบ และคำตอบนี้ก็จริงใจมาก ถูกต้องด้วย เด็กคนหนึ่งจะซื้อหรือไม่ซื้อของเล่นอะไร เมื่อไร ราคาเท่าไร เกินฐานะหรือไม่ เงินพ่อแม่จะหมดหรือเปล่า เหล่านี้ขึ้นกับ “ความเหมาะสม” มิได้ขึ้นกับว่าพ่อแม่รวยเท่าไร

พ่อแม่รวย มิได้แปลว่าควรซื้อของเล่นต่างประเทศราคาแพงชิ้นละพันสองพันได้ทุกสัปดาห์ พ่อแม่จน มิได้แปลว่าต้องกัดฟันเจียดงบประมาณด้านอื่นมาซื้อของเล่นเพื่อมิให้ลูกน้อยหน้าหรือมีปมด้อย น้อยหน้านั้นส่วนใหญ่คือหน้าเรา มีปมด้อยนั้นเป็นเราเองที่ยัดเยียดให้เขา

พ่อแม่จนมิได้แปลว่าลูกเราจะพัฒนาการล่าช้าเพราะไม่มีของเล่นสร้างเสริมพัฒนาการตามที่ข้างกล่องเขียนคำโฆษณา ของเล่นที่มีประโยชน์ที่สุดยังคงเป็นการเล่นทรายสกปรก ระบายสีเลอะเทอะ ขยำดินน้ำมันราคาถูก ตัดหรือพับกระดาษใช้แล้วเป็นงานประดิษฐ์ สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด ของเล่นที่ดีที่สุดคือ “ตัวเป็นๆของพ่อแม่ที่จับต้องได้”

ของเล่น 4 อย่างแรกที่เอ่ยมา ไม่แพงเลยถ้าซื้อของราคาถูก ของเล่นชิ้นที่ 5 ที่ควรมีคือบล็อกไม้หรือบล็อกอิฐ ซึ่งของดีราคามักจะแพง แต่ถ้าเราจน เราสะสมโฟม เศษไม้ เศษก้อนอิฐ และวัสดุรูปทรงต่างๆ เอาไว้เล่นต่อปราสาทราชวังแทนบล็อกไม้สำเร็จรูปก็ได้ ปราสาทของราชายาจกกับปราสาทของพระราชามิได้ต่างกันในมุมมองของเด็ก ราชาก็คือราชาวันยังค่ำเพราะเขาเป็นศูนย์กลางของจักรวาล

การให้ลูกสะสมเงินที่เหลือจากโรงเรียนเพื่อซื้อของเล่นด้วยตนเองก็มิได้แปลว่าลูกรวยแล้วจะซื้ออะไรก็ได้ เรามีหน้าที่แนะนำหรือทำเป็นตัวอย่างเสมอในการใช้เงินของลูก ก่อนที่ลูกจะโตพอที่จะจ่ายเงินสะสมหลักหมื่นเพื่อซื้อของเล่น เรามีเวลาไม่มากนักที่จะทำให้เขาเห็นว่าโลกมีของที่น่าซื้อมากกว่าของเล่น เช่น ชุดหนังสือ หรือเครื่องดนตรี หรือชุดกีฬาที่เหมาะสม ที่เขาสามารถขยายขอบเขตความสามารถไปได้มากกว่าที่พ่อแม่สนับสนุนอยู่ก่อนแล้วบางส่วน

เงิน มิได้เป็นวัตถุทางรูปธรรมที่จับต้องได้และมีค่าคงที่ ที่จริงแล้วเงินเป็นนามธรรม ทำให้ลูกรู้ว่าเงินนั้นเป็นนามธรรม

นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์
จิตแพทย์และนักเขียน ขวัญใจพ่อแม่ชาวโซเชียล