อายุปูนนี้แล้วแต่หลานยังเล็ก อยากวิ่งเล่นกับหลานแบบไม่มีปัญหาข้อเข่า คุณปู่ คุณย่า คุณตา คุณยาย ต้องอ่าน

วิ่งไล่จับหลานไหวไหม! ดูแลเข่าผู้สูงอายุในบ้านยังไงให้ Young ไวแม้วัยจะมากขึ้น 

อาการปวดเข่า เจ็บเข่า ข้อเข่าเสื่อม สร้างความลำบากในชีวิตประจำวันของผู้สูงอายุ ทั้งการนั่ง ยืน เดิน และนอน บ้านไหนที่มีปู่ย่าตายายอยู่ด้วย จะสนใจแค่เลี้ยงลูกอย่างเดียวไม่ได้แล้วนะคะ ต้องหันมาดูแลผู้สูงอายุในบ้านด้วย เพราะเราเชื่อว่า ท่านก็อยากวิ่งเล่นกับหลาน อยากใช้ชีวิตเป็นปกติแบบไม่เดินโอย นั่งโอย แต่จะเริ่มสังเกตและดูแลเข่าผู้สูงอายุอย่างไร เรามีคำแนะนำจาก คุณปรานต์ อนุศรี นักกายภาพบำบัด มาบอกค่ะ

ปวดเข่า ข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ อาการและวิธีการดูแล

ผู้สูงอายุเป็นวัยที่ร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงเสื่อมสมรรถภาพตามอายุ ซึ่งหนึ่งในปัญหาที่พบได้บ่อย คือ อาการปวดเข่าและข้อเข่าเสื่อม สาเหตุก็เกิดมาจากหลายอย่าง เช่น พฤติกรรมแบบเดิมซ้ำ ๆ สะสมเรื่อย ๆ จนอายุมากขึ้น และกระดูกที่เสื่อมลงตามอายุ รวมไปถึงการออกกำลังกายแบบหักโหมและผิดวิธี ดังนั้นผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม เจ็บเข่า จำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดค่ะ

สาเหตุอาการปวดเข่า ข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ

1. ความเสื่อมสภาพและสึกหรอของกระดูกอ่อนผิวข้อ

2. การใช้งานข้อเข่าที่ไม่ถูกต้องเป็นระยะเวลานาน

3. น้ำหนักตัวมาก ทำให้เข่าต้องรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในทุกขณะที่ก้าวเดิน

4. เคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณข้อเข่ามาก่อน

อาการปวดเข่า ข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ

อาการปวดเป็น ๆ หาย ๆ ปวดมากขึ้นขณะใช้งานข้อเข่าและอาการปวดก็จะทุเลาขณะพัก ในรายที่เป็นมาก อาการปวดจะเป็นตลอดเวลา

ข้อฝืดหรือข้อติด ส่งผลให้เคลื่อนไหวลำบาก บางรายอาจมีเสียงดังในเข่าร่วมด้วย

ข้อผิดรูป เข่าบวม บางรายอาจมีขาโก่งออกร่วมด้วย

จำกัดการเคลื่อนไหวและการใช้งานข้อเข่า เช่น ลุกนั่งเก้าอี้, ขึ้นลงบันได และ การเดิน

อาการเหล่านี้ส่งผลต่อสุขภาพกายและสุขภาพใจของผู้สูงอายุ ควรปรึกษาแพทย์และนักกายภาพบำบัด เพื่อตรวจประเมินวินิจฉัย รักษาได้อย่างถูกต้องค่ะ

3 ท่า ออกกำลังพิชิตข้อเข่าเสื่อม

ท่าที่ 1 นอน ยกขา เหยียดเข่า ให้นอนหงาย จากนั้นงอเข่าข้างหนึ่งทำมุมประมาณ 45 องศากับพื้น ยกขาอีกข้างขึ้นตรง ๆ โดยให้ส้นเท้าสูงจากพื้นประมาณ 1 ฟุต เกร็งส้นเท้าไว้ประมาณ 5-10 วินาทีพัก ทำสลับกันข้างละ 10 ครั้ง

ท่าที่ 2 นั่งเหยียดเข่า นั่งบนเก้าอี้ พิงพนักข้างหลังมือยันเบาะแล้วเหยียดเข่าไปข้างหน้า เกร็งค้างไว้แล้วนับ 1-10 หรือเท่าที่ทำได้ จากนั้นเอาขาลง สลับอีกข้าง ทำแบบเดิมซ้ำ ๆ ข้างละ 10 ครั้ง

ท่าที่ 3 นั่งเตะสลับขา นั่งบนเก้าอี้ เหยียดขาตรงไปด้านหน้าทั้ง 2 ข้าง เตะขาสลับข้าง ให้เท้าลอยจากพื้น เกร็งขา แล้วค่อยๆ เพิ่มความยากด้วยการเตะสลับไล่ความสูงขึ้นเรื่อย ๆ ควรใช้เวลาทำอย่างน้อยประมาณ 10 นาที

อีกหนึ่งวิธีที่ทางเรามักใช้เป็นประจำสำหรับผู้สูงอายุที่มีปัญหาเข่า หัวเข่า ข้อเข่า คือ การเลือกใช้อุปกรณ์พยุงเข่า (Knee support) ซึ่งอุปกรณ์พยุงเข่าที่ดีควรจะมีต้องเป็นผ้ายืดที่ออกแบบการทอยืดได้ 4 ทิศทางโดยมีแรงกดรัดที่เหมาะสม และอุปกรณ์พยุงเข่าแบบเสริมแกน ออกแบบเฉพาะตัวให้มีการเปิดลูกสะบ้าและเนื้อผ้ามีการถักทอให้ยืดได้ทั้งแนวดิ่งและแนวนอน มีแกนคู่ด้านข้างเพื่อเสริมแรงพยุงของเข่าผู้สูงอายุไว้ค่ะ

ผู้สูงอายุที่มีปัญหาปวดเข่าสวมบริเวณเข่า เพื่อเพิ่มความกระชับและให้ความรู้สึกสบายขณะสวมใส่ แนบกระชับกับสรีระจึงสามารถสวมเสื้อผ้าทับได้ ต้องเป็นรุ่นที่ระบายอากาศและความชื้นได้ดีด้วยนะคะ อุปกรณ์พยุงเข่าจะทำหน้าที่ช่วยลดการบาดเจ็บซ้ำในผู้ป่วยที่ได้รับการบาดเจ็บบริเวณข้อเข่า กระชับกล้ามเนื้อรอบเข่า ช่วยพยุงข้อเข่าที่บาดเจ็บหรืออ่อนแอ เวลาใส่ ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกสบายในการยืน เดิน นั่งมากขึ้น

ข้อควรระวัง

การใช้อุปกรณ์พยุงเข่าคือไม่ควรใส่ตลอดเวลา ใส่เฉพาะเวลายืนหรือเดินมาก เพื่อป้องกันกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าอ่อนแรงหรือจำกัดการเคลื่อนไหวจากการใส่นาน ๆ และควรบริหารกล้ามเนื้อขาและกล้ามเนื้อรอบเข่าเป็นประจำทุกวัน เพื่อสุขภาพที่ดีของผู้สูงอายุที่เรารัก

ขอบคุณข้อมูลจาก คุณปรานต์ อนุศรี นักกายภาพบำบัด

สนับสนุนโดย Futuro™

(พื้นที่เพื่อการโฆษณาและประชาสัมพันธ์)