![อึเด็ก, ขี้เด็ก, อุจจาระของทารก, อุจจาระของลูก, อุจจาระของเด็ก, ลักษณะอุจจาระเด็ก, ลักษณะอึเด็ก, อุจจาระเหลว, อุจจาระเหลืองทอง, ทารกอึเหลว, ทารกอุจจาระเหลว, สารอาหารในนมแม่, นมแม่, น้ำนมแม่, นมแม่มีประโยชน์, สารอาหารสำคัญในนมแม่, เลี้ยงลูกด้วยนมแม่, นมแม่ดีที่สุด, นมแม่กระตุ้นพัฒนาการ, นมแม่ส่งเสริมพัฒนาการ, เด็กนมแม่พัฒนาการดี, ส่งเสริมพัฒนาการด้วยนมแม่, เด็กนมแม่, ลูกเข้าเต้า, ให้ลูกกินนมแม่, ให้ลูกดื่มนมแม่, ดื่มนมจากเต้า, กินนมจากเต้า, อาหารทารก , สี อึ, สี อึ ลูก, อึ สี เขียว, สี อึ ทารก, อึ เป็น สี เขียว, สี อึ ของ ลูก, ลูก อึ สี เขียว, สี อึ เด็ก, ทารก อึ สี เขียว, อึ ลูก สี เขียว, สี ของ อึ, สี อึ ของ ทารก, อึ เขียว, อึ ทารก สี เขียว, สี อึ เด็ก ทารก, ลูก อึ เป็น สี เขียว, ลูก อึ เขียว, ทารก อุ จา ระ สี เขียว](/images/2020/baby-development/1638/1638-2.jpg)
สีอุจจาระทารก ทั้งสีเหลือง สีเขียว สีดำ บ่งบอกสุขภาพได้นะคะ สีอึลูกแต่ละสีเป็นอย่างไร ต้องดูแลสุขภาพลูกทารกอย่างไร มาเช็กสีอึลูกันค่ะ
สีอุจจาระทารก สีอึลูกแบบไหนปกติและไม่ปกติ เช็กให้ดีจะได้ดูแลลูกได้ถูกต้อง
ทำไมต้องเช็กสีอุจจาระทารก
สีอุจจาระทารกแรกเกิดไปจนถึงวันที่หย่านมแม่ เริ่มดื่มนมผสม เริ่มกินอาหารเสริมจะไม่เหมือนกันเลยค่ะ รวมไปถึงอาการหรือภาวะบางอย่างก็ส่งผลถึงสึอึของลูกได้ด้วย ดังนั้น ถ้าคุณแม่มั่นสังเกตสีอุจจาระลูกแล้วเห็นสีที่เปลี่ยนแปลงไป จะต้องรีบรับมือเพื่อดูแลได้อย่างถูกต้องและทันถ่วงทีค่ะ
ไม่ใช่แค่สีอุจจาระ ลักษณะของอุจจาระทารก เหลว เหนียว ก้อนแข็ง ก็สำคัญ
ลูกที่กินนมแม่เพียงอย่างเดียว อึจะมีลักษณะเหลว ๆ ถือเป็นเรื่องปกติอย่างที่อึเด็กควรจะเป็น ต่างจากอึเด็กที่กินนมผงซึ่งมักออกมาเป็นก้อน นอกจากนี้อึของทารกหลังคลอดในแต่ละวันก็ออกมาไม่เหมือนกันนะคะ ขึ้นอยู่กับอายุของทารกค่ะ
ทารกที่อยู่ในท้องแม่จะมีการกลืนน้ำคร่ำเข้าไปตลอดเวลา ผสมเข้ากับน้ำย่อยและเซลล์ต่างๆ กลายเป็นอุจจาระสีดำเขียวที่ค้างอยู่ในลำไส้ แรกคลอดเมื่อทารกเริ่มดูดนมแม่ ลำไส้เริ่มบีบตัว เพื่อขับถ่ายของเสียที่ค้างอยู่นี้ออกไป อึในวันแรกจึงมีสีเขียวเข้มถึงสีดำ เหนียวคล้ายน้ำมันดิน ที่เรียกว่า ขี้เทา (Meconium)
- วันที่ 2 หลังจากลูกได้กินนมแม่แล้ว สีเขียวเข้มของอึจะจางลง มีน้ำปนมากขึ้น อาจมีเม็ดๆ สีน้ำตาลปนบ้าง การขับถ่ายขี้เทาออกไปได้ดีขึ้น แสดงว่าทารกเริ่มกินนมแม่ได้เพียงพอ ในสองวันแรกลูกยังถ่ายไม่บ่อยค่ะ แค่ 1-2 ครั้งต่อวัน
- วันที่ 3-4 ทารกที่ดูดนมจากเต้าแม่ตลอดตั้งแต่ต้น ทำให้แม่ผลิตน้ำนมได้มากขึ้น อุจจาระจึงเริ่มเปลี่ยนสี จากสีเขียวเข้มกลายเป็นสีเขียวปนเหลือง มีเม็ดเขียวๆ ปนอยู่บ้าง จากนั้นเป็นสีเหลือง เหนียว ข้นน้อยลง มีน้ำมากขึ้น เพราะน้ำนมแม่ในวันแรกๆ เป็นโคลอสตรัม (Colostrum) คือหัวน้ำนม (น้ำนมเหลือง) ปกติน้ำนมแม่จะมีโปรตีน 2 ชนิด คือเวย์กับเคซีน หัวน้ำนมจะมีโปรตีนเวย์เยอะ ซึ่งมีคุณสมบัติพิเศษในการระบายท้อง คือทำให้ลำไส้บีบตัว ขับถ่ายได้ดีขึ้น น้ำนมแม่ช่วงหลังๆ เวย์จะลดลง และมีเคซีนเพิ่มขึ้น ทำให้อึมีเนื้อมากขึ้น จำนวนครั้งที่ถ่าย 1-3 ครั้งต่อวัน
- หลังวันที่ 4 สีของอึลูกจะเป็นตัวบอกว่าลูกได้รับนมเพียงพอหรือไม่ หากยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงสีของอึ จากสีเขียวเข้มขี้ม้าเป็นสีเหลืองทอง ให้ดูว่าลูกดูดและงับเต้านมได้ลึกพอหรือไม่ มีการเจ็บหัวนมไหม ถ้ามีปัญหาต้องรีบแก้ไขเสียตั้งแต่เนิ่นๆ ถ้าทุกอย่างปกติ หลังวันที่ 4 อึของลูกจะมีสีเหลืองทอง นิ่มจนถึงเหลว บางครั้งมีน้ำค่อนข้างเยอะ
- ในวันที่ 4-7 จำนวนครั้งในการถ่ายอยู่ที่ 4 ครั้งต่อวัน หรือมากกว่านั้น ทารกบางคนถ่ายแบบกะปริบกะปรอยแต่หลายครั้ง บางคนถ่ายครั้งละมากๆ ทีเดียว
- ใน 6 สัปดาห์แรก เด็กที่กินนมแม่อย่างเดียว จะถ่ายเฉลี่ย 3 - 4 ครั้งต่อวัน อุจจาระมีสีเหลืองทอง เหลวเละเป็นน้ำ มีเนื้อเม็ดสีเขียวปนๆ บ้าง
- หลังจาก 6 สัปดาห์เป็นต้นไป อุจจาระมีเนื้อมากขึ้น จากเหลวเละเป็นน้ำ จะเหนียวข้นขึ้นคล้ายยาสีฟัน ถ่ายลดจำนวนครั้งลง บางวันอาจไม่ถ่ายเลย บางวันอาจถ่าย 1-2 ครั้ง หรือบางคน 3-4 วัน ถ่ายแค่ 1 ครั้งก็ยังถือว่าปกติค่ะ
เช็กสีอุจจาระลูกทารก บอกสุขภาพและความผิดปกติที่พ่อแม่ต้องดูแล
-
สีอุจจาระทารก สีเขียวเข้ม ดำ - เรียกว่า "ขี้เทา" จะเป็นสีอุจจาระในช่วง 1-3 วันแรกเกิด เกิดจากตะกอนต่าง ๆ ที่ค้างในลำไส้ลูกทารกตั้งแต่ตอนอยู่ในท้องแม่ เมื่อลูกอึขี้เทาออกมาจะช่วยป้องกันอาการตัวเหลืองได้
-
สีอุจจาระทารก สีเขียวปนเหลือง - (ออกเขียวมากกว่า) จะเกิดหลังจากถ่ายขี้เทา สีเขียวที่ออกมานั่นคือยังมีขี้เทาผสมอยู่บ้าง
-
สีอุจจาระทารก สีเหลืองมัสตาร์ด - (อมสีส้ม) เกิดจากการดื่มนมส่วนหน้ามากกว่านมส่วนหลัง ลูกทารกดื่มนมไม่เกลี้ยงเต้า
-
สีอุจจาระทารก สีเขียวเหมือนผัก - มักเกิดจากลูกทารกดื่มนมผสม หรือแม่ให้นมกินผักใบเขียวมาก ๆ
-
สีอุจจาระทารก สีเหลืองปนเขียว - (เหลืองมากกว่า) อาจบ่งบอกถึงความเป็นกรดในท้องลูก
-
สีอุจจาระทารก สีเหลืองฟักทอง - ลักษณะเหลว เนียน นุ่ม เป็นอึที่เกิดจากกินนมแม่ล้วน
-
สีอุจจาระทารก สีดำ - เมื่อพ้นช่วงขี้เทาแล้วอาจมีปัญหาในระบบทางเดินอาหาร เช่น มีเลือดออก
-
สีอุจจาระทารก สีแดงสด - อาจเกิดจากท้องผูก เป็นแผลฉีกขาดบริเวณรูทวารหนัก หรือแแผลใยลำไส้
-
สีอุจจาระทารก สีขาวซีด - ในช่วง 3 เดือนแรก อาจบอกถึงความผิดปกติในท่อน้ำดี ควรรีบพบหมอ
ลักษณะของอึลูกกินนมแม่อย่างเดียว
- สีของอึ เป็นสีเหลืองทอง คล้ายๆ โจ๊กใส่ฟักทอง อึเปลี่ยนสีได้บ้าง อึของลูกอาจเปลี่ยนแปลงสีบ้างเล็กน้อย ขึ้นอยู่กับอาหารการกินของแม่ เช่น แม่ กินผักใบเขียวมาก วันต่อมาอึลูกอาจเป็นน้ำสีเขียว หรือมีเม็ดเขียวๆ ปน แม่กินวิตามินก็อาจทำให้สีและกลิ่นของอึลูกเปลี่ยนไปได้นะคะ
- กลิ่นอึ มีกลิ่นหอมอ่อนๆ แต่ถ้าลูกมีอาการติดเชื้อ กลิ่นจะแปลกไป เช่น อึมีมูกสีเขียวๆและ กลิ่นเหม็นเน่า แม่ต้องคอยหมั่นดูอึลูกว่าสีและกลิ่นเปลี่ยนแปลงหรือไม่
เรียบเรียงจากการสัมภาษณ์ พญ.ศิริพัฒนา ศิริธนารัตนกุล กุมารแพทย์โรงพยาบาลเซ็นหลุยส์