สอนลูกรู้จักทำความสะอาดร่างกายได้ตั้งแต่เล็ก

การทำความสะอาดร่างกายเด็กวัย 1-2 ปี 

เด็กวัยนี้จะมีความกลัวมากกว่าวัยอื่นๆ หากมีเหตุการณ์ที่ทำให้กลัวเพียงครั้งเดียว ก็จะจดจำจนทำให้แก้ไขได้ยาก เช่น การอาบน้ำ หากเด็กเคยโดนแชมพู หรือสบู่เข้าตา ก็จะกลัวการอาบน้ำสระผมขึ้นสมองเลย ดังนั้น จึงควรระมัดระวังไม่ให้เกิดเหตุการณ์ไม่ดีที่จะทำให้ลูกฝังใจได้

การสอนเด็กวัย 1-2 ขวบ เป็นการสอนให้ซึมซับและเคยชินกับการดูแลความสะอาดเท่านั้น อย่าคาดหวังว่าเด็กจะทำความสะอาดร่างกายได้หมดจด และทำได้เองโดยไม่ต้องสั่ง เพราะยังเด็กเกินไปที่จะคิดทำอะไรด้วยตัวเอง คุณยังต้องคอยช่วยลูกจับแปรง ใช้ขัน ถูสบู่อยู่ คอยแนะแนวทางปฏิบัติให้ลูกทีละขั้นตอน และทำให้เป็นกิจวัตร ซึ่งต้องบวกกับความสนุกและใช้เวลาสั้นๆ เพื่อไม่ให้ลูกเบื่อ

การทำความสะอาดร่างกายเด็กวัย 2-3 ปี 

มีความเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น และมีความเชื่อมั่นและต้องการแสดงศักยภาพให้พ่อแม่ได้เห็น พ่อแม่ก็ต้องเชื่อมั่นลูกด้วย ปล่อยให้เด็กได้หัดทำอะไรด้วยตัวเองบ้าง เช่น ถอดเสื้อผ้า รองเท้า ถุงเท้า ล้างหน้า อาบน้ำ สระผมเอง โดยคอยดูแลอยู่ข้างๆ อธิบายว่าการทำความสะอาดเป็นเรื่องจำเป็นที่ต้องทำทุกวัน เพราะพ่อแม่ก็ทำแบบนี้เช่นกัน 

และถ้าลูกยังทำอะไรไม่ดีนัก ไม่ต้องรีบจัดการให้เสียหมดทุกอย่างจนลูกเกิดความเคยชินไม่ยอมทำอะไรด้วยตัวเองอีก และยิ่งถ้าคุณบ่นว่า จะเป็นการลดทอนความมั่นใจของเด็กด้วยค่ะ
 

วิธีทำให้ช่วงเวลาแห่งการสอนลูกรักสะอาดเป็นเรื่องสนุก 

• เลือกเอง ให้ลูกเลือกอุปกรณ์เกี่ยวกับการทำความสะอาดร่างกายไม่ว่าจะเป็นแปรงสีฟัน แชมพู สบู่ ฟองน้ำขัดตัวด้วยตัวเอง แต่ต้องแน่ใจว่าของทุกชิ้นที่ลูกเลือกเหมาะกับช่วงวัยของเด็กจริงๆ เช่น แปรงสีฟันควรเป็นแปรงที่ออกแบบมาสำหรับเด็ก แชมพู สบู่ที่อ่อนโยนต่อผิวบอบบาง เป็นต้น
• หลากหลาย ให้ลูกมีแปรงสีฟัน แชมพู สบู่ ที่หลากหลาย เพื่อเป็นตัวเลือกที่เพิ่มความสนุกตื่นเต้นก่อนทำความสะอาดร่างกายค่ะ
• ป้องกันได้ ชวนกันไปซื้อหมวกคลุมเวลาสระผม ถามลูกว่าอยากได้สีไหน และอธิบายสรรพคุณ เช่น "หมวกเอาไว้ใส่เวลาสระผม กันแชมพูเข้าตาลูก ต่อไปนี้จะได้ไม่ต้องกลัวการสระผมแล้ว หนูอยากได้สีไหนจ๊ะ" เป็นต้น
• สนุก หาของเล่นสำหรับเล่นเวลาอาบน้ำ อาจเป็นตุ๊กตาลอยน้ำได้ หรือที่เป่าฟองสบู่มาเล่นกับลูกขณะทำกิจกรรม อาจเปิดดนตรีคลอไปด้วย จะได้ทั้งสนุกและผ่อนคลาย

สอนลูกทำความสะอาดร่างกาย

เด็กวัย 1-3 ปีนี้ต้องการแสดงความเป็นตัวเองของตัวเองสูง เวลาบอกให้ทำอะไร มักจะ "ไม่ ไม่ ไม่" ไว้ก่อน จึงทำให้ถูกเข้าใจว่าเป็นวัยต่อต้าน ซึ่งจริงๆ แล้วเด็กไม่ได้คิดจะต่อต้านพ่อแม่เลย แต่ถ้าต้องการขจัดปัญหานี้ ลองทำตามนี้

• ทำเป็นกิจวัตร ทำให้ลูกคุ้นเคยกับการทำความสะอาดร่างกายอย่างเป็นประจำสม่ำเสมอ โดยทำให้เป็นเวลา เช่น อาบน้ำตอนตื่นนอน และก่อนเข้านอนทุกวัน แปรงฟันหลังอาหารทุกครั้ง เป็นต้น
• อย่าลืมชมเชย เพิ่มความมั่นใจให้ลูก ด้วยการพูดชมทุกครั้งที่ลูกทำกิจกรรมเสร็จ ธรรมชาติของเด็กมีความอยากรู้ อยากเห็น และอยากทำอยู่แล้ว การเปิดโอกาสให้ลูกได้ลองกิจกรรมใหม่ๆ นอกจากกระตุ้นการเรียนรู้แล้ว ยังเพิ่มศักยภาพด้านต่างๆ ของเด็กได้อีกต่างหาก
• พูดให้เห็นข้อดีของการทำความสะอาด เป้าหมายสูงสุดของการสอนลูกให้รักสะอาด ก็คือ ช่วยให้ลูกรับรู้ว่าการดูแลความสะอาดร่างกายเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องปฏิบัติทุกวัน ฉะนั้น คุณต้องพูดข้อดีให้ลูกเห็นทั้งขณะและหลังทำความสะอาดร่างกายทุกครั้ง
• ร่วมวงทำกิจกรรม ชวนลูกทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นแปรงฟัน อาบน้ำ สระผม แต่ในกรณีอาบน้ำ อย่าลืมว่า คุณต้องระวังเรื่องการแต่งกายค่ะ ต้องเริ่มสอนเรื่องการปกปิดส่วนที่ไม่สมควรจะเปิดเผยให้ผู้อื่นเห็นได้แล้ว
• เป็นตัวอย่างให้ลูกดู เมื่อถึงเวลาอาบน้ำ แปรงฟัน คุณพ่อคุณแม่อาจพูดขึ้นมาลอยๆ ว่า "กินข้าวเสร็จแล้วต้องแปรงฟัน ไปดูคุณแม่แปรงฟันไหมคะ" จากนั้นก็แปรงฟันให้ลูกดู ลูกจะค่อยๆ จดจำ และอยากทำเหมือนคุณบ้าง ตามลักษณะนิสัยชอบเลียนแบบของเด็กวัย 1-3 ปีนี้นั่นเอง
• เปลี่ยนคำสั่งให้เป็นการชักชวน เด็กวัย 1-3 ปีนี้ไม่ชอบให้พ่อแม่ออกคำสั่งเท่าไรนัก จึงควรหลีกเลี่ยงการบังคับ หันมาใช้วิธีพูดเชิญชวนแทน เช่น "วันนี้มาลองอาบน้ำด้วยสบู่กลิ่นใหม่ที่ลูกไปเลือกซื้อมาดีไหมจ๊ะ" ถ้าลูกยังไม่อยากทำก็อย่าบังคับค่ะ ค่อยๆ เป็นค่อยๆ ไปดีที่สุด