ในตลอดระยะเวลาที่ตั้งครรภ์ คุณแม่ควรมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นประมาณ 12-15 กิโลกรัม แต่ก็มีคุณแม่บางคนที่น้ำหนักอาจจะขึ้นน้อยมาก บางรายก็ขึ้นมากจนน่าตกใจ น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นนี้จะเพิ่มน้อยมากในช่วงตั้งครรภ์อ่อนๆ แต่จะเพิ่มเยอะมากกว่าในช่วงตั้งครรภ์ท้ายๆ
ปกติแล้วตอนตั้งครรภ์ 3 เดือนแรกน้ำหนักก็มักไม่ขึ้นเลย เพราะตอนท้องได้ 3เดือนลูกก็มีขนาดเท่าไส้กรอกท่อนสั้นๆ นิดเดียวเท่านั้นเอง หนักแค่ไม่กี่กรัม น้ำหนักแม่ก็เลยแทบไม่เปลี่ยนเลย อีกทั้งใน 3 เดือนแรกคุณแม่มากกว่าครึ่งก็มีอาการแพ้ท้องมาก น้ำหนักคุณแม่บางรายอาจลดลงได้ถึง 5 กิโลกรัมในช่วงนี้บางรายอาการแพ้ท้องอาจจะเป็นนานถึง 4 เดือนหรือมากกว่าก็ได้ นี่ก็เลยเป็นเหตุที่ทำให้คุณแม่บางคนที่ท้องถึง 4-5 เดือนแล้ว น้ำหนักก็ยังไม่ขึ้นเลย
อาหารเพิ่มน้ำหนักแม่ท้อง
เรื่องของอาหารนั้นคุณแม่ก็ยังไม่ถึงกับต้องเป็นกังวลมากนัก เพราะตอนนี้ลูกในท้องยังตัวเล็กมาก ยังไม่ได้ต้องการปริมาณอาหารมากมาย ลูกยังสามารถใช้สารอาหารที่แม่สะสมไว้แต่เดิมได้อย่างเพียงพอ แล้วจะกินอาหารอย่างไรดี
ถ้าคุณแม่ยังมีอาการแพ้ท้อง คลื่นใส้อาเจียนอยู่ ก็ให้กินอาหารอ่อน ย่อยง่าย ไม่มีกลิ่นคาว ไม่มัน
เดินไปเดินมาย่อยอาหารเสียหน่อย กินแล้วก็อย่าเพิ่งล้มตัวลงนอนทันที ให้เวลาอาหารได้ไหลผ่านเลยกระเพาะไปแล้วค่อยเอนตัวนอน
กินหวานพอประมาณ คนที่แพ้ท้องส่วนมากก็จะขาดน้ำ ขาดน้ำตาลในเลือด ถ้ากินอะไรไม่ได้เลยจริงๆ ก็กินไอศครีม น้ำผลไม้ก็จะทำให้สดชื่นได้อย่างรวดเร็ว
สำหรับคุณแม่ที่อาการแพ้ท้องบรรเทาลงแล้ว เริ่มรับประทานอาหารได้มากขึ้น ตอนนี้ก็ควรเน้นอาหารที่มีโปรตีนสูง คิดไว้เสมอว่าลูกในท้องทุกชิ้นส่วนทุกอวัยวะ มีส่วนประกอบหลักคือโปรตีน ลูกมีส่วนประกอบเป็นแป้งเป็นน้ำตาลน้อยมาก
ถ้าคุณแม่รับประทานอาหารเน้นๆ โปรตีน กินเนื้อหมู เนื้อปลา เนื้อไก่ กินไข่ ดื่มนม ลูกก็จะได้โปรตีนไปสร้างร่างกายของเขามาก โดยมีเหลือไปสะสมที่ตัวคุณแม่น้อย แต่หากคุณแม่เอาแต่กินขนมหวาน เบเกอรี่ ก็จะได้โปรตีนน้อย แต่แป้งน้ำตาลเยอะ ก็จะอ้วนลงแม่หมด
ดังนั้นหากน้ำหนักไม่ขึ้น สิ่งที่ต้องทำก็คือกิน กินๆๆ กินโปรตีนเยอะๆ สำหรับวิตามินบำรุงครรภ์มีส่วนประกอบสำคัญคือ ธาตุเหล็ก วิตามิน เอ วิตามิน บี หากคุณแม่ไม่กินยาบำรุงเลยก็อาจทำให้ไม่ได้ธาตุเหล็กอย่างเพียงพอ นำไปสู่ภาวะโลหิตจางได้ นอกจากนั้นส่วนประกอบเล็กๆ น้อยๆ ของลูก เช่น เส้นประสาท จอประสาทตา ก็ต้องอาศัยวิตามินที่หมอให้มาช่วยในการสร้าง
การที่ไม่กินยาบำรุงที่หมอให้มาก็อาจมีผลทำให้ลูกในท้องไม่ได้รับวิตามินในการสร้างส่วนประกอบเล็กๆ น้อยๆ อย่างเพียงพอได้ครับ แต่เนื่องจากยาบำรุงครรภ์จะมีส่วนประกอบหลักคือธาตุเหล็ก ซึ่งระคายเคืองระบบทางเดินอาหารได้ง่าย หากคุณแม่มีอาการแพ้ท้องเมื่อรับประทานยาที่มีธาตุเหล็กก็มักจะยิ่งแพ้หนักมากขึ้น ดังนั้นก็ควรเริ่มรับประทานยาธาตุเหล็กเมื่อตั้งครรภ์ 12 สัปดาห์เป็นต้นไปหรือเมื่อหายแพ้ท้องแล้ว ก่อนหน้านั้นก็ให้รับประทานยาเม็ดโฟลิกไปพลางๆ ก่อน
ข้อมูลจาก : นพ.อานนท์ เรืองอุตตมานนท์ สูตินรีแพทย์ โรงพยาบาลมงกุฎวัฒนะ