ไม่อยากให้ลูก Self Esteem ต่ำ เปลี่ยนคำพูดต้องห้ามเป็นคำพูดสร้างสรรค์กันเถอะพ่อแม่

Self Esteem คือการรับรู้คุณค่าของตัวเอง ไม่ว่าคนจะสูงต่ำดำขาวอ้วนผอม เชื้อชาติอะไร เพศอะไร ทุกคนล้วนมีคุณค่า ในการเลี้ยงลูก คำพูดของพ่อแม่สามารถสร้างและทำลาย Self Esteem ของลูกได้เลยนะคะ ยิ่งลูกวัยอนุบาลกำลังกระตือรือร้นที่จะเรียนรู้ คำพูดของพ่อแม่ที่สร้างสรรค์จะช่วยพัฒนาด้านจิตใจ อารมณ์ และสังคม ของลูกได้ค่ะ

คำพูด 5 ประเภททำลูก Self Esteem ต่ำ ที่ต้องเปลี่ยน

1. พ่อแม่ใช้คำพูดขู่ลูก มักเกิดในบริบทที่พ่อแม่ห้ามไม่ให้ลูกทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง และต้องมีการลงโทษลูกหากเขาไม่หยุดกระทำ เช่น

❌ ถ้าไม่หยุดขว้างของแม่จะไม่รักหนูนะ

❌ ถ้าไม่ยอมกินข้าวแม่จะปล่อยให้หนูอดตาย

เปลี่ยนคำขู่เป็นคำที่แสดงความรู้สึก เมื่อลูกไม่ยอมเชื่อฟัง แทนที่จะใช้คำพูดขู่ ลองเปลี่ยนไปใช้คำพูดที่สื่อความรู้สึกแท้จริงของพ่อแม่ว่ารู้สึกอย่างไร เพื่อให้ลูกรับรู้ความรู้สึกดีๆ และเข้าใจเหตุผลของสิ่งที่พ่อแม่ต้องการ เช่น

✔ แม่รักลูกนะ แต่แม่ไม่ชอบที่ลูกทำแบบนี้

✔ แม่รักและอยากให้ลูกแข็งแรงมีสุขภาพดีแม่เลยต้องการให้หนูกินข้าวเยอะๆ 

2. พ่อแม่ไม่แนะนำสิ่งที่ควร เป็นคำพูดที่มาพร้อมกับอารมณ์บอกว่าสิ่งที่ลูกทำนั้นผิด แต่ไม่บอกให้รู้ว่าอะไรคือสิ่งที่ถูกต้อง ที่เขาควรทำ เช่น

❌ หยุดพูดแทรกได้แล้วลูก...น่ารำคาญ

❌ อย่าซนได้มั้ยลูก...เล่นแบบนี้อีกแล้ว

เปลี่ยนเป็นอธิบายและให้เหตุผล เมื่อจะดุลูก หรือสั่งให้เขาหยุดทำอะไร ควรใช้การโน้มน้าวชักชวนเขาไปทำกิจกรรมอื่นที่เห็นว่าเหมาะสม จะเป็นการดีกว่าไปหยุดหรือเบรกเขากะทันหัน พร้อมทั้งแนะนำเขาด้วยว่าเขาควรไปทำอะไร เช่น

✔ แม่จะคุยธุระกับคุณย่า 2 คน หนูชวนพี่ตุ๊กตาหมีไปเดินเล่นก่อนดีมั้ยลูก

✔ สนามหน้าบ้านยังมีน้ำขังอยู่ พ่อว่าเราไปเล่นปลูกต้นไม้หลังบ้านกันดีกว่านะลูก

3. พ่อแม่ใช้คำพูดหลอกให้กลัว การหยอกล้อในสิ่งไม่สมควรทำให้ลูกกลายเป็นตัวตลก แม้เป็นเป็นความหวังดี ไม่อยากให้ลูกมีอันตรายก็ตาม เช่น

❌ เงียบนะลูก อย่าร้องไห้ เดี๋ยวแม่ให้ตำรวจมาจับเลย

❌ กิ๊วกิ๊ว... หนูหน้าตาไม่เหมือนพ่อแม่เพราะถูกเก็บมาเลี้ยงจากถังขยะ

เปลี่ยนคำหยอกล้อเป็นการอธิบายเหตุผล เด็กที่ถูกหลอกจะถูกลดทอนความภาภูมิใจ เขาจะเกิดคำถามและรู้สึกว่าพ่อแม่ไม่เห็นคุณค่าในตัวเขาหรือเขาไม่ดีพอสำหรับพ่อแม่ และลูกจะคำพูดประเภทนี้จนอาจติดความกลัว กลายเป็นความหวาดระแวงที่ติดอยู่ในใจเขาไปตลอด ควรเปลี่ยนเป็นการอธิบายเหตุผลของเหตุการณ์ต่างๆ อย่างแท้จริงจะดีกว่า เช่น

✔ หยุดร้องไห้เถอะนะลูก เดี๋ยวคอหนูจะเจ็บนะจ๊ะ

✔ ที่หนูหน้าตาไม่เหมือนพ่อกับแม่เพราะ... (กรรมพันธุ์) แต่หนูก็เหมือนคุณยายนะลูก